Bajki dwóch światów
Bajki dwóch światów – to projekt edukacyjny, skierowany do najmłodszych odbiorców kultury (dzieci 4+).
Składał się z cyklu 3 bajek opartych na baśniach pochodzących z różnych stron świata i opowieściach prawdziwych. Ideą projektu było połączenie dwóch światów, osób słyszących i niesłyszących. Realizowano to poprzez opowieść, ruch, teatr, ciszę i dźwięk, które były wypowiadane w języku polskim oraz Polskim Języku Migowym (PJM).
Bajki w języku polskim opowiadała Katarzyna Jackowska-Enemuo – opowiadaczka, kompozytorka, multiinstrumentalistka i performerka, zajmująca się symbiozą tego, co społeczne i artystyczne. W Polskim Języku Migowym (PJM) baśnie tłumaczyła Madi Rostkowska – choreografka i aktorka specjalizująca się w temacie wzajemnych zależności PJM i teatru.
Po bajkach nasi odbiorcy poznawali postaci i symbole, które pojawiły się w opowieści. Poprzez zabawy i ćwiczenia dzieci dowiadywały się, jak działa język migowy, a także rozumiały, że jest on sposobem komunikacji pozawerbalnej i naturalnej. Projekt rozwijał świadomość dotyczącą języka migowego, kultury Głuchych w Polsce i promował empatyczną postawę wobec odmienności potrzeb.
Projekt rozpoczął się 17 października bajką “O Mądrej Marusi” o godzinie 9.30 lub 11.00. Była to tradycyjna baśń ukraińska, znana również w różnych wersjach na całej tzw. Słowiańszczyźnie. Opowiadała o pewnym kniaziu i dziewczynie, która pokonała go bez miecza, oraz o tym, że wyobraźnia, spryt i dobry humor mogą odmieniać los. Była to pełna humoru i muzyki opowieść dla wielbicieli zagadek i nagłych zwrotów akcji.
Na kolejnym spotkaniu, które odbyło się 28 listopada o godzinie 9.30 lub 11.00, dzieci wysłuchały bajki “O Leszym, opiekunie lasu”. Była to baśń utkana z wątków mitologii słowiańskiej, muzyki i ciszy. Idealnie nadawała się na późną jesień!
Zakończenie projektu miało miejsce 6 grudnia o godzinie 9.30 lub 11.00, kiedy zaproszono dzieci do poznania “Baśni o Trzech Drzewach”. Była to opowieść świąteczna, ale nie tylko. Opowiadała o oliwce, palmie i jodełce, które rosły na łące niedaleko pewnej starej, rozpadającej się szopki. Bajka mówiła o potrzebie obdarowywania i o tym, że najpiękniejsze prezenty wcale nie muszą być ogromne i bogate.
Projekt składał się z cyklu bajek prezentowanych raz w miesiącu od października do grudnia 2024 roku, każdorazowo dla dwóch grup przedszkolnych. Po opowieści odbywały się warsztaty w Polskim Języku Migowym (PJM), nawiązujące do treści opowiadanej historii, podstawowych słów lub piosenki. Bajki pochodziły z różnych stron świata.
Opowiadaniom towarzyszył śpiew, muzyka oraz gra na dafie (bęben obręczowy), akordeonie i perkusjonaliach. Katarzyna Jackowska-Enemuo, opowiadaczka, kompozytorka i multiinstrumentalistka, opowiadała baśnie w języku polskim, a Madi Rostkowska – choreografka i aktorka specjalizująca się we wzajemnych zależnościach PJM i teatru – tłumaczyła ich treść w Polskim Języku Migowym (PJM).
Merytoryczne uzasadnienie projektu:
“Bajki dwóch światów” to unikalny projekt edukacyjny skierowany do najmłodszych odbiorców kultury (dzieci 4+). Jego innowacyjność polega na łączeniu dwóch światów – osób słyszących i niesłyszących – poprzez opowieść, ruch, teatr, ciszę i dźwięk, prezentowane zarówno w języku polskim, jak i Polskim Języku Migowym (PJM). Projekt ten nie tylko rozwija świadomość na temat języka migowego i kultury Głuchych w Polsce, ale także kształtuje empatyczną postawę wobec odmiennych potrzeb.
Parateatralna forma przekazu umożliwia dzieciom pełne zrozumienie i doświadczenie baśni, niezależnie od ich zdolności słuchowych.
Wartości płynące z baśni i opowiadań:
Baśnie ludowe, takie jak te prezentowane w ramach projektu, pełnią kluczową rolę w rozwoju dzieci. “O Mądrej Marusi”, tradycyjna baśń ukraińska, uczy, że wyobraźnia, spryt i dobry humor mogą odmieniać los, co wspiera rozwijanie kreatywności i inteligencji emocjonalnej u dzieci. Z kolei “O Leszym, opiekunie lasu”, bazująca na mitologii słowiańskiej, wprowadza dzieci w świat przyrody i mitologii, ucząc szacunku do natury oraz zrozumienia dla jej cykli i tajemnic. “Baśń o Trzech Drzewach” przekazuje uniwersalne wartości związane z potrzebą obdarowywania i zrozumieniem, że najpiękniejsze prezenty są często niematerialne, co rozwija w dzieciach empatię i umiejętność dostrzegania piękna w prostocie.
Edukacyjne aspekty projektu:
Projekt “Bajki dwóch światów” nie tylko bawi, ale przede wszystkim edukuje. Poprzez interaktywne zabawy i ćwiczenia dzieci poznają podstawy języka migowego, co jest kluczowe dla rozwijania umiejętności komunikacji pozawerbalnej i zrozumienia, że PJM jest naturalnym sposobem porozumiewania się dla wielu osób. Taka edukacja wpływa na rozwój poznawczy dzieci, zwiększa ich wrażliwość na potrzeby innych oraz promuje postawy inkluzywne i tolerancyjne.
Baśnie prezentowane w projekcie poruszają również istotne problemy społeczne i emocjonalne, takie jak przyjaźń, odwaga, odpowiedzialność oraz szacunek dla odmienności. Historie te, osadzone w różnych tradycjach kulturowych, pomagają dzieciom zrozumieć i docenić różnorodność kulturową, co jest niezwykle ważne w dzisiejszym zglobalizowanym świecie.
Wpływ na wyobraźnię i rozwój emocjonalny:
Opowieści i baśnie, szczególnie te o bogatej tradycji folklorystycznej, pobudzają wyobraźnię dzieci, umożliwiając im przenoszenie się w światy pełne magii, przygód i niezwykłych postaci. Dzięki temu dzieci uczą się myśleć kreatywnie, rozwijają umiejętności narracyjne oraz zdolność do rozwiązywania problemów w sposób niestandardowy. Każda z baśni jest pełna nagłych zwrotów akcji, humoru i muzyki, co sprawia, że są one nie tylko atrakcyjne, ale także głęboko angażujące dla młodych odbiorców.
Otwarcie się na świat ludzi Głuchych:
Jednym z kluczowych aspektów projektu jest otwarcie dzieci na świat osób Głuchych. Dzięki baśniom prezentowanym w PJM, dzieci w wieku przedszkolnym mają okazję zetknąć się z językiem migowym i zrozumieć, że jest on pełnoprawnym środkiem komunikacji. To doświadczenie jest niezwykle cenne, ponieważ w młodym wieku kształtują się postawy tolerancji i akceptacji wobec różnorodności. Poznanie kultury Głuchych i nauka podstaw języka migowego nie tylko wzbogaca dziecięce doświadczenia, ale również promuje wartości takie jak otwartość, empatia i zrozumienie dla odmienności.
Realizacja projektu “Bajki dwóch światów” jest merytorycznie uzasadniona ze względu na jego wszechstronny wpływ na rozwój dzieci – zarówno tych słyszących, jak i niesłyszących. Projekt ten nie tylko promuje język migowy i kulturę Głuchych, ale także wzbogaca dziecięcą wyobraźnię, rozwija umiejętności społeczne i poznawcze, a także kształtuje postawy pełne empatii i zrozumienia dla różnorodności. Poprzez interaktywne, pełne magii i mądrości baśnie, “Bajki dwóch światów” wnoszą niezastąpione wartości edukacyjne i kulturalne, które pozostają z dziećmi na całe życie.
Udział w bajkach jest bezpłatny! Zapraszamy do zapisów, rezerwacje u koordynatora:
Beata Grendzińska b.grendzinska@bielanski.waw.pl, tel. 22/8346547