II Bielański Festiwal Muzyki Pasyjnej | Stwórco Łaskawy | Maria Pomianowska Trio

Wielki Post to czas pokuty, przygotowujący do przeżycia największych świąt chrześcijan, Świąt Wielkanocnych. W pierwszych wiekach Wielki Post obejmował tylko Wielki Piątek i Wielką Sobotę. Do V wieku trwał tydzień, a później, na pamiątkę czterdziestodniowego postu Jezusa na pustyni oraz czterdziestu lat wędrowania Izraelitów po ucieczce z Egiptu, został przedłużony do czterdziestu dni.
W czas postu nie wypada grać skocznych polek i mazurków. Jeśli już to smętne dumki ,nokturny i śpiewać pieśni o tematyce pasyjnej. Zdarzało się, że podczas postu chowano dzieciom zabawki zostawiając te najbardziej zniszczone, a zamiast bajek czytano dzieciom żywoty świętych. Prof. Maria Pomianowska, badaczka i znawczyni kultury ludowej i tradycyjnej dotarła do najdawniejszych pieśni związanych z okresem Wielkiego Postu. Pieśni, które były śpiewane w dawnych czasach w oddalonych od głównych skupisk ludzkich enklawach, zachowały dzięki temu swój świeży niepowtarzalny oryginalny charakter. Możemy teraz, w dobie rewolucji technologicznych, powrócić do korzeni naszej kultury i przenieść się wraz z muzykami jej zespołu do czasów bardzo archaicznych i przypomnieć sobie utwory, dawniej przekazywane tylko w tradycji ustnej, śpiewane na ziemiach polskich w okresie Wielkiego Postu.
Niezwykłe są instrumenty akompaniujące pieśniom to staropolskie zrekonstruowane fidele kolanowe – ﬁdel płocka, suka biłgorajska, suka mielecka oraz wspak Fidel płocka to staropolski instrument smyczkowy pochodzący z wykopalisk archeologicznych. Oryginał odnaleziono w 1985r. podczas prac prowadzonych w Płocku. Pochodzenie warstwy zawierającej instrument określono na połowę XVI w. Jest to jedyny zachowany egzemplarz XVI- wiecznego polskiego ludowego instrumentu smyczkowego.

Suka biłgorajska to zaginiony staropolski instrument smyczkowy, zrekonstruowany na podstawie źródeł ikonograficznych, jako że nie zachował się żaden oryginał. Były to wzmianki prasowe z końca XIXw. oraz akwarela namalowaną przez Wojciecha Gersona (1895). Suka mielecka zrekonstruowana została na podstawie akwareli autorstwa Stanisława Putiatyckiego. Wykazuje już więcej cech wiolinizacji niż dwa
wcześniej wymienione instrumenty. Wraz z Andrzejem Kuczkowskim i Ewą Dahlig, Maria Pomianowska zrekonstruowała trzy zapomniane instrumenty. Opracowała od nowa zapomnianą praktykę wykonawczą, tworząc autorską technikę gry, styl wykonawczy oraz repertuar. Zespół zrekonstruowanych fideli kolanowych składa się z instrumentów w różnych rejestrach, od sopranowego do basowego. Wzbogacony jest wspakiem czyli fidelą należącą do tzw. nowej tradycji. Instrument stworzył współczesny rzeźbiarz
warszawski Andrzej Król. Jego brzmienie mieści się w rejestrze wiolonczeli, ale ma bardzo charakterystyczną etniczną barwę.

Maria Pomianowska- śpiew, fidel płocka, suka biłgorajska, suka mielecka, oprac. utworów, kierownictwo artystyczne;
Aleksandra Kauf- Tyrał -śpiew, fidel płocka, suka biłgorajska, wspak;
Anna Klimczyk-śpiew, fidel płocka, suka biłgorajska, wspak.

Trio to unikalna formacja złożona z młodych utalentowanych artystek oraz ich profesor. W trio usłyszą państwo studentkę (Anna Klimczyk) i absolwentkę (Aleksandra Kauf). Artystki współpracują od 2016 roku koncertując w Azji (Chiny, Japonia, Wietnam, Korea etc) Afryce (RPA, Egipt, Tunezja etc.) i Ameryce. ( USA, Kanada). W repertuarze mają między innymi programy muzyki folkowej, programy łączące muzykę klasyczną z muzyką ludową ( F.Chopin, S.Moniuszko, W.Lutosławski, K.Szymanowski), tańce i melodie z XVI i XVII wiecznych tabulatur organowych i lutniowych, kompozycje Piotra z Grudziądza, Mikołaja z Radomia, autorskie utwory Marii Pomianowskiej przeznaczone na tak nietypowy skład oraz programy z muzyką
polsko-azjatycka i polsko-afrykańską.

Maria Pomianowska

Profesor doktor habilitowana sztuk muzycznych, multiinstrumentalistka, wokalistka, kompozytorka i pedagog. Profesor w Akademii Muzycznej w Krakowie oraz dyrektor międzynarodowego festiwalu Skrzyżowanie Kultur. 27 lat temu wspólnie z Ewą Dahlig i Andrzejem Kuczkowskim zrealizowała rekonstrukcję zaginionych staropolskich instrumentów smyczkowych: suki biłgorajskiej, fideli płockiej i suki mieleckiej. W 2010 roku otworzyła pierwszą w Polsce specjalność związaną z muzyką etniczną „Fidele Kolanowe” na Wydziale Instrumentalnym (Katedra Wiolonczeli i Kontrabasu) w AM w Krakowie. Są to studia I i II stopnia. Artystka wydała 29 autorskich płyt, wiele z nich otrzymało polskie oraz międzynarodowe nagrody ( m.innymi World Music Charts Europe, Songlines magazine). Od 30 lat koncertuje jako solistka na całym świecie, w najlepszych salach koncertowych. ( między innymi: Royal Albert hall (Londyn), Kennedy Center (Waszyngton), Lincoln Center (Nowy Jork), Izumi hall (Osaka), Mozart hall (Tokio), Kiara hall(Sapporo). Tworzyła utwory i koncertowała ze światowej sławy artystami między innymi: Yo Yo Mą, Januszem Olejniczakiem, Gilem Goldsteinem, Gonzalo Rubelcabą, Branfordem Marsalisem, Kayhanem Kalhorem, Hooseinem Alizadeh. W latach 1997-2002 jako ambasadorowa RP w Japonii zaprzyjaźniła się z całą rodzina cesarską koncertując i komponująca muzykę dla Jej wysokości cesarzowej Michiko.
Od 2011 roku tworzy unikatowe programy, wraz z muzykami arabskimi, pakistańskimi, senegalskimi, irańskimi, koreańskimi, chińskimi, japońskimi i indyjskimi w Azji i Afryce, bazujące na muzyce ludowej z Mazowsza. Nawiązana przez Akademię Muzyczną w Krakowie współpraca z Normal University w Qanzhou (Chiny) umożliwia artystce poprzez coroczne projekty ze studentami chińskim, promocję muzyki polskiej na szeroką skalę. W 2014 wraz z Ewą Dahlig wydała publikację pt „Fidele kolanowe. (Re)konstrukcja”. W 2020 wydała pierwszy w historii podręcznik do gry na zrekonstruowanych staropolskich instrumentach smyczkowych. Komponuje muzykę do sztuk teatralnych oraz filmów.

Ważniejsze odznaczenia i nagrody: