Z cyklu „Spotkanie z podróżnikiem” – Tomasz Grzywaczewski ( 24 września)
Serdecznie zapraszamy 24 września 2014 o godz.18.00 na „Spotkanie z podróżnikiem” Tomaszem Grzywaczewskim, najmłodszym członkiem prestiżowego brytyjskiego Explorore’s Club.
Wstęp wolny
„…Wyprawa Martwa Droga 1953-2013 to ekspedycja filmowo-badawcza do najbardziej niedostępnego odcinka niedokończonej syberyjskiej kolei-widmo, czyli Transpolarnej Magistrali Kolejowej zw. Matwą Drogą. We współpracy z New York University, magazynem Odkrywca, Instytutem Pamięci Narodowej, oraz Domem Spotkań z Historią, pragniemy “przenieść się w czasie i przestrzeni” do Syberii Stalina, aby zbadać i pokazać rozmach przedsięwzięć czasów stalinizmu.
Data wyprawy nie została wybrana przypadkowo: dokładnie 60 lat temu zmarł człowiek, który jednym pociągnięciem ołówka wysłał dziesiątki tysięcy ludzi w jedno z najbardziej niegościnnych miejsc na naszej planecie.
W bezkresnej tajdze Kraju Krasnojarskiego, na wysokości koła podbiegunowego, w zapomnieniu niszczeje ostatnia wielka budowa Stalina. Transpolarna Magistrala Kolejowa, zwana Drogą Umarłych, miała być triumfem techniki nad dziką przyrodą. Licząca ponad tysiąc kilometrów linia miała udowodnić, że Kraj Rad jest w stanie okiełznać niedostępną Syberię. Ambitne, nakreślone ręką Stalina plany zakończyły się katastrofą. Kolej nigdy nie powstała, a przy jej budowie zginęły tysiące więźniów Gułagu.
Celem wyprawy „Martwa Droga 2013“ jest
odnalezienie i zbadanie łagrów na jednym z najbardziej niedostępnych odcinków opuszczonej linii kolejowej. Jednocześnie chcemy zanurzyć się w atmosferze północnej Syberii i na własne oczy ujrzeć unoszący się tam po dziś dzień cień stalinizmu.
Przed nami najsłabiej znany i najodleglejszy odcinek Magistrali, położony wzdłuż rzeki Turuchan. Liczy on około 110 km długości i, według naszych szacunków, znajduje się tam 11 obozów, które ostatnio widziano w 1953 r. Znajdują się tam doskonale zachowane obozy pracy przymusowej – baraki, zasieki z drutu kolczastego, wieżyczki strażnicze – tworzące, unikalny w skali Rosji, naturalny skansen Gułagu. Z tego też powodu, nasze przedsięwzięcie określamy jako ”archeologię epoki stalinowskiej”, „Stalinist archeology”. Miejsca te znajdują się z dala od ludzkich siedzib, na terenach pozbawionych jakiejkolwiek infrastruktury komunikacyjnej. Dlatego mamy szansę być pierwszymi badaczami, którzy dotrą w to zapomniane miejsce. W ramach przedsięwzięcia chcemy również poznać obyczaje miejscowych ludów, zamieszkujących ten jeden z najdzikszych obszarów na kuli ziemskiej.
W wyprawie biorą udział osoby zawodowo zajmujące się badaniami ustrojów totalitarnych oraz terenowymi badaniami historycznymi, a także osoby doświadczone w ekstremalnych wyprawach, fotografii i filmowaniu.
Po przylocie do Krasnojarska popłyniemy rzeką Jenisej do leżącego w pobliżu koła podbiegunowego Turuchańska. Potem, helikopterem i łodziami, przedostaniemy się do punktu początkowego wyprawy – miejscowości Yanov Stan w Kraju Krasnojarskim. Podczas pierwszego etapu wyprawy, pieszo zagłębimy się w tajgę, szukając trzech zaginionych łagrów. Następnie, korzystając z motorówek, rozpoczniemy spływ rzeką Turuchan, szukając kolejnych obozów. Ekspedycję zakończymy w Turuchańsku, po ponad 250 km rzecznej przeprawie przez bezludne tereny Kraju Krasnojarskiego. W tym czasie będziemy zdani tylko na własne siły. Poważnym problemem mogą okazać się chmary krwiożerczych komarów i meszek, a także niedźwiedzie…”
www.martwadroga2013.pl